Woensdag 12 januari 2022 maakte bevoegd Vlaams minister van Omgeving Zuhal Demir bekend welke 13 regio’s verder ondersteund worden om erkend te worden als Vlaams nationaal park dan wel landschapspark. De grensoverschrijdende Zwinstreek die o.m. Knokke-Heist omvat is één van deze regio’s en kan dus rekenen op 100 000 euro om haar conceptnota verder uit te werken tot een masterplan voor 20 jaar, een operationeel plan voor de eerste 5 jaar en een gebiedsgeografie. Naast de Zwinstreek dingen ook nog Boerenlandschap Pajottenland, Grenzeloos Bocagelandschap, Hart van Haspengouw, Grenspark Kempen-Broek, Rivierpark Maasvallei en de Vlaamse Ardennen naar de fel begeerde titel van Vlaams landschapspark.
Shortlist van 13 kandidaten voor Vlaams nationaal park en landschapspark
Midden april 2021 lanceerde bevoegd minister van Omgeving Zuhal Demir een open oproep in de zoektocht naar vier bijkomende nationale parken en drie landschapsparken in Vlaanderen. En met succes, want niet minder dan 23 kandidaten dienden zich aan. Allen dienden ze een conceptnota in met een visie hoe ze deze streek verder kunnen ontwikkelen. De kandidaturen werden de voorbije maanden onderzocht en inhoudelijk beoordeeld door een jury van experten. Zij herleidden deze tot een shortlist van 13 kandidaten waaronder 7 die het behalen van de titel van Vlaams Landschapspark ambiëren.
Veel intrinsieke landschapskwaliteit
Wat het dossier van de Zwinstreek betreft luidde de eindbeoordeling in het juryrapport als volgt: “Deze kandidatuur heeft potentieel om uit te groeien tot een Vlaams landschapspark. Het gebied heeft veel intrinsieke landschapskwaliteit. De jury wenst te benadrukken dat er enkele belangrijke punten zijn waar voldoende aandacht aan geschonken zal moeten worden in de masterplanfase. De aanpak van de toeristische druk en de ruimtelijke uitdagingen die dit met zich mee brengt zullen zeker aan bod moeten komen.” Ze stelt daarom voor om de coalitie uit te breiden met actoren die werken rond ruimte, natuur, landbouw en landschap.
Grensoverschrijdend landschap met gevarieerd erfgoed en unieke natuurwaarden
De Zwinstreek is grensoverschrijdend met een oppervlakte van 45.311 hectare, waarvan 21.881 hectare in Vlaanderen. Het omvat 6 gemeenten, waarvan 3 West-Vlaamse (Knokke-Heist, Damme en Brugge), 2 Oost-Vlaamse (Maldegem en Sint-Laureins) en één in het Nederlandse Zeeuws-Vlaanderen (Sluis). De Zwinregio wordt gekenmerkt door een grote aanwezigheid van gevarieerd erfgoed in een open ruimte met veel unieke en belangrijke natuurwaarden.
Werkgroep Zwinstreek krijgt ondersteuning van Vlaamse administraties
De Werkgroep Zwinstreek waarin ook vertegenwoordigers van het gemeentebestuur Knokke-Heist zetelen, zullen de conceptnota nu verder verfijnen met concrete inhoudelijke acties voor de volgende vijf jaar, een globaal langetermijnplan en een businessplan. Diverse Vlaamse administraties zullen de werkgroep daarbij begeleiden met expertise, workshops en inspirerende voorbeelden. Dan zal een jury het dossier opnieuw beoordelen en zal de Vlaamse Regering medio 2023 beslissen of de Zwinstreek officieel het kwaliteitsabel Vlaams landschapspark krijgt. De drie kandidaten die de finale halen kunnen rekenen op een financiële impuls van 600 000 euro per jaar voor de komende 20 jaar.