Wetenschappers van BeeOdiversity hebben het bijenrapport 2018 van Knokke-Heist uitgebreid uiteengezet aan het gemeentebestuur. De resultaten van deze Bee-O-monitoring zijn voor de kustgemeente bijzonder bemoedigend. Dankzij de uitbreiding van de bloemenweiden groeiden zowel de populaties honingbijen als de solitaire bijen sterk aan. De biodiversiteit zit duidelijk in de lift en de verontreiniging door pesticiden en zware metalen neemt stelselmatig af. Het gemeentebestuur wil ook nog eens expliciet de landbouwers met gronden in de Kavel I-straat en Kalfstraat feliciteren met hun ecologische inspanningen om hun akkers te omringen met fraaie wilde bloemenweiden.
Bijenvriendelijke gemeente
Na Bijenvriendelijkste gemeente van Vlaanderen in 2015 en Bijenvriendelijke Gemeente in 2017, sleepte Knokke-Heist ook in 2018 de titel van Bijenvriendelijke gemeente weer in de wacht. De opmerkelijke resultaten in Knokke-Heist werden reeds door Michael van Cutsem van BeeOdiversity in Genève voorgesteld op een United Nations Conference on Trade & Development als wereldwijd voorbeeld hoe je met deze gevleugelde drones de graad van verontreiniging wetenschappelijk kunt meten en de biodiversiteit stimuleren.
Meer dan 20.000 vierkante meter bijvriendelijke bloemenweiden
Zes jaar geleden ging het globaal en innovatief project rond bestuivers en biodiversiteit van start in Knokke-Heist. In samenwerking met de sociale onderneming BeeOdiversity, analyseert de gemeente elk jaar de kwaliteit van het milieu en de biodiversiteit en voert acties uit voor het welzijn van haar burgers, maar ook voor alle bestuivers. Het doel van dit project is om het bewustzijn te vergroten en de biodiversiteit verder te ontwikkelen door middel van een wetenschappelijke monitoring van de omgeving. Sindsdien heeft Knokke-Heist in samenwerking met BeeOdiversity 15 bijvriendelijke tuinen gecreëerd waar scholen, bewoners en bezoekers meer leren over het belang van honing- en solitaire bijen en andere bestuivers.
Momenteel telt Knokke-Heist reeds 20.000 m² bloemenweiden op het openbaar domein. Ook steeds meer landbouwers nemen het initiatief om met behulp van financiële ondersteuning van de Vlaamse Landmaatschappij de berm naast hun akkers in te zaaien met bloemen. Geslaagde voorbeelden daarvan kun je momenteel bewonderen in de Kalfstraat en Kavel I-straat. Deze bloemenvelden zorgen niet alleen voor een kleurrijke natuurpracht voor de voorbijgangers maar garanderen ook een kwalitatieve voeding voor de bijen. De gemeente heeft wel nog nood aan meer herfstbloeiers zodat de bijen ook in oktober en november nog voldoende voedsel kunnen opnemen. Ook bijvriendelijke balkonplanten kunnen hierbij helpen.
Honingbijen en wilde bijen goed ontwikkeld
De bijvriendelijke aanplantingen van 2016 en 2017, aanbevolen door BeeOdiversity en uitgevoerd door de gemeente, de plaatselijke landbouwers en meer dan 600 particulieren, hebben in elk geval genoeg voedsel van hoge kwaliteit aan de bijen geleverd. De bijenkorven hebben zich dus goed ontwikkeld in 2018. Bovendien waren de eerste resultaten met betrekking tot wilde bijen zeer positief. Dankzij de overvloedige voedselbronnen (stuifmeel en nectar) hebben de wilde bijen zich goed kunnen voortplanten.
Knokke-Heist absolute topper op het vlak van plantendiversiteit
BeeOdiversity beschikt momenteel over meer dan 100 meetpunten in 9 verschillende landen. Knokke-Heist prijkt bovenaan deze lijst wat plantendiversiteit betreft. Maar liefst 5 sites van Knokke-Heist staan in deze Europese top 10. Wulpenhoek staat zelfs op nummer 1 gevolgd door de tuin van Scharpoord op nummer 2. Op een aantal van de bestudeerde sites werden niet minder dan 76 verschillende plantensoorten geïdentificeerd. Tijdens bepaalde perioden van het jaar is het gemeten aantal plantensoorten aan bloeiende planten bijna het dubbele van het gemiddelde van alle andere sites van BeeOdiversity. In de toekomst, door verdere aanpassingen, zal het aantal wilde inheemse soorten verder toenemen. Met 80 % wilde solitaire bijen die zich te goed aan deze plantenrijkdom kan de riante tuin aan de Noordzee zich op dat vlak meten met grote internationale natuurparken.
Vervuiling door zware metalen
Een belangrijk onderdeel het Knokke-Heistse bijenproject is gebaseerd op het meten van vervuiling. Tijdens de analyses van zware metalen werden af en toe vrij hoge concentraties aan chroom, arseen, lood en zink gedetecteerd. De emissiebronnen van de verschillende metalen werden geïdentificeerd. In vergelijking met de jaren daarvoor is deze vervuiling verminderd. Vermoedelijk is dit te danken aan het einde van de werkzaamheden voor de aanleg van de A11 en de verminderde haventrafiek in de haven van Zeebrugge. Het gemeentebestuur zal in elk geval bij Brugge en het havenbestuur aandringen om aan wal een elektrische aansluiting te voorzien zodat de schepen na het aanmeren niet langer stationair hoeven te draaien op diesel. Metingen tonen aan dat de emissies van deze vaartuigen heel wat schadelijke stoffen bevatten. Hoe dan ook, in vergelijking met sommige Vlaamse grootsteden scoort de luchtkwaliteit van Knokke-Heist momenteel nog altijd 40 tot zelfs 100 keer beter.
Milieu-educatief fietsparcours en wandelpad
De dienst Milieu, Natuur en Landbouw heeft in samenwerking met BeeOdiversity de voorbije jaren ook twee fietsparcours en een wandelpad rond het bijenthema ontworpen. Een circuitkaart en een educatieve vragenlijst zijn verkrijgbaar in de infokantoren van de dienst Toerisme. Geïnteresseerden kunnen ook deelnemen aan geleide bijentochten .
Ten slotte nam Knokke-Heist in 2018 deel aan een onderzoek waarbij de voedselbronnen van wilde en honingbijen werden vergeleken. Experimentele apparaten voor wilde bijen werden in de badplaats geïnstalleerd om een analyse van de twee verschillende diëten mogelijk te maken. Knokke-Heist is daarom de bevoorrechte partner van deze nieuwe studie, die de wetenschappelijke kennis van bestuivers in Europa verhoogt.
Therapeutische bijentuin
Het college heeft beslist om in de toekomst het project op dezelfde manier verder te zetten in 2019. In samenwerking met BeeOdiversity, zal een geïntegreerd en specifiek actieplan opgesteld worden om de hoeveelheden pesticiden die in 2018 teruggevonden werden terug te dringen. Dit actieplan zal in samenwerking met de landbouwers worden uitgevoerd. Er zijn ook plannen om rond de woon- en zorgcentra van het Dak een testproject op te starten waarbij een bijentuin wordt ingericht volgens een therapeutisch concept met medische effecten.
Wie in Knokke-Heist deze zomer dus toevallig bij het wandelen of fietsen een bij tegenkomt, onthoudt dus hopelijk dat deze gevleugelde vriend effectief “bij-draagt” aan een betere omgeving voor iedereen!
Voor meer info: http://www.knokke-heist.be/bijen