Wespen zijn nu niet bepaald de meest geliefde beestjes bij de mens. Toch zijn ze nuttig omdat ze bijdragen aan het evenwicht in de natuur. Ze dragen in mindere mate dan bijen en hommels bij aan de bestuiving van bloemen van planten en bomen, maar ze helpen wel. Wespen zijn vleeseters en vangen veel insecten, waaronder de voor ons vervelende huisvliegen. Er zijn soorten wespen die helpen bij het opruimen van afval in de natuur. De sluipwesp wordt al regelmatig gebruikt als natuurlijk ongediertebestrijder in serres. Wespen hebben dus wel degelijk hun nut. Heb je toch last van een wespennest? Meld dit dan via www.wespennest.vlaanderen en niet via het noodnummer 112.
Steekgedrag
Wespen steken voornamelijk als zijzelf of hun nest bedreigd worden. In tegenstelling tot de honingbij kunnen wespen meermaals steken en blijven steken. Hun angel blijft namelijk niet in de huid zitten. Als een wesp steekt (of als je een wesp doodslaat), komt er een feromoon vrij. Dit feromoon wekt agressie op bij andere wespen in de nabijheid. Dit is de reden waarom er plots meer wespen kunnen opduiken.
Nest
Rond april start de wespenkoningin met de bouw van haar nieuwe nest. Ze zal immers nooit een oud en verlaten nest gebruiken. Haar nieuw wespennest kan ze bouwen zowel in huis als buiten en is gemaakt van gekauwd hout. Dit materiaal vinden ze voornamelijk bij gedroogde takjes of dood hout. Een volgroeid wespennest bevat al snel meer dan 5000 wespen.
Leefwijze
Een wesp leeft in het wespennest in een kolonie samen met andere wespen. Elke kolonie heeft slechts één koningin. Na de eerste bouwwerken begint de koningin met het leggen van eitjes. Deze eitjes ontpoppen zich tot larven die later de werksters worden. De opdracht van deze werksters is het verder uitbouwen van het nest en het voeden van nieuwe larven. Uit de onbevruchte eitjes ontstaan darren (mannetjes wespen). De enige opdracht van de darren is het paren met de koningin. Na het paren, sterft de dar. Enkel een bevruchte koningin overleeft de winter om het volgende voorjaar een nieuw wespennest te bouwen.
Voedsel
Werksters voeden de larven eiwithoudend voedsel zoals insecten. En daarom zijn ze ook zo nuttig: ze vangen die vervelende vliegen en muggen. De larven braken een zoetige vloeistof uit die dan weer dient als voedsel voor de werksters. Als alle larven volgroeid zijn, is er geen zoete vloeistof meer. Op dat moment trekken de werksters er op uit om hun suiker elders te halen. En op dat moment komen ze massaal in het vaarwater van de mens terecht.
Hoe wespen verjagen?
Niets is minder vervelend dan het bezoek van wespen tijdens een picknick of leuke barbecue in de tuin. Toch heb je verschillende (natuurlijke) middelen in huis waarmee je makkelijk wespen kunt verjagen of op een afstand houden. Het ene middel zal al beter werken dan het andere.
• Doe wat gemalen koffie op een schaaltje. Best een schaaltje dat niet kan barsten door de hitte. Steek nu de koffie aan met een aansteker. Wespen kunnen namelijk niet tegen de geur van koffie.
• Plaats een bakje met azijn op tafel.
• In de handel kan je toestelletjes verkrijgen die bepaalde geluidsgolven produceren. Hiermee kan je wespen en vaak ook muggen verjagen. De doeltreffendheid hiervan is echter niet bewezen.
• Wespen kunnen niet tegen de geur van kruidnagel. Azijn gemengd met kruidnagel is nog effectiever!
• Vernevel via een plantenspuit wat water op de wesp die rond je tafel vliegt. Wespen houden immers niet van regen en vliegen terug richting hun nest. Water op een wespennest zelf spuiten is in geen geval een goed idee.
• Vul een of meerdere diepvrieszakjes half met water. Bind ze dicht en hang ze met een touwtje op. De schitteringen en reflecties van de zon en het licht brengen de oriëntatie van de wespen in de war waardoor ze uit de buurt blijven.
• Maak zelf een wespenval.
Bovenstaande zijn vaak lapmiddeltjes. Belangrijk is om te onderzoeken of er zich een wespennest in je omgeving situeert. Als dit het geval is, zullen de wespen steeds terugkeren naar dat nest. Hen verjagen is dan ook onmogelijk. Naarmate het voedsel verder in het seizoen af neemt, zullen de wespen meer en meer naar je toekomen om suikerrijk voedsel te zoeken. Indien een wespennest een bedreiging vormt, kun je die laten verwijderen (zie www.wespennest.vlaanderen/knokke-heist)
Belangrijke tips
• Sla nooit (in paniek) naar wespen. Je maakt ze hiermee zeer agressief.
• Dood geen wespen. Dode wespen scheiden een specifieke feromoon (geur) uit. Deze geur wekt instinctief agressie op bij andere wespen in de buurt.
• Loop niet weg van wespen. Dit kunnen ze als een bedreiging interpreteren. In al deze gevallen is de kans dat jij of iemand in je buurt wordt gestoken zeer groot.
Algemene website: www.wespennest.vlaanderen
Een imker voor bijen zoeken: www.imkerzoeken.be
Alles over wespen: www.allesoverwespen.be
Verschil tussen wespen en bijen: www.wespenenbijen.be