Op zondagnamiddag 21 december 2025 trekt Natuurexploratie er weer op uit om de winterse sfeer in het Vlaams natuurreservaat de Zwinduinen te verkennen. Afspraak om 14 uur aan het Oosthoekplein in Knokke-Het Zoute.
Tijdens het winterhalfjaar en normale wintertemperaturen vormen onze duinen met hun dicht duindoorn- en braamstruweel met nog een tamelijk aanbod van bessen, zaden en vruchten een belangrijke aantrekkingspool voor overwinterende zangvogels, zoals spreeuw, kramsvogel en koperwiek. De klimaatopwarming heeft er evenwel voor gezorgd, dat door de warmere zomers met langere hitteperiodes de duindoornbessen al in het najaar gaan fermenteren en rotten. De grote wintervoorraad aan duindoornbessen die we kennen van vroeger, is dus evenwel niet langer aanwezig. De grote groepen van honderden overwinterende kramsvogels en koperwieken in onze kustduinen van weleer behoren dan ook tot het verleden. Maar toch, hoe strenger de vorst in het noorden, hoe groter de aantallen van deze twee overwinterende lijsterachtigen bij ons in de duinen.
Ook het ijlere bladerdak van het duinbosgedeelte maakt het makkelijker om vogels zoals diverse spechtensoorten en gaai waar te nemen. De mezen verkiezen om in het winterhalfjaar in gemengde groepen rond te trekken op zoek naar insecten en hun larven. Safety in numbers.
Mogelijks hebben de deelnemers ook een treffen met overwinterende roofvogels zoals sperwer, havik of met veel geluk een smelleken, soorten die gespecialiseerd zijn in de jacht op zangvogels. Uiteraard maak je ook een zeer grote kans op het zien van exemplaren van de steeds aanwezige buizerd, zeker bij zonnig weer.
En ook een ontmoeting met de aanwezige grote grazers, zoals de koniks, de Schotse hooglanders of de duingeiten blijft altijd een indrukwekkende ervaring.
Is de winter eerder zacht kun je ook nog een aantal paddenstoelen terugvinden, zoals de gesteelde stuifbal, parelstuifzwam, afgeplatte stuifzwam, bruine satijnzwam, zwartwitte veldridder en gele trilzwam.
Het struweel en de dichte braambegroeiing in het duinbos bieden ook beschutting aan de overwinterende houtsnippen in het duin. Tegen avondval verlaten ze hun schuilplaats voor hun nachtelijke foerageertocht. Tegen het einde van de wandeling is een ontmoeting met deze schuwe soort dan ook niet uitgesloten.
Praktisch: Verrekijker en eventueel loep aangeraden Indien vochtig najaar en winter laarzen noodzakelijk.
Organisatie: Natuurexploratie – www.natuurexploratie.be
Gids: Patrick Demaecker – 050 51 91 01 of 0475 40 79 29
Deelname: Voorinschrijving uiterlijk vòòr 11 uur de dag van de wandeling via website www.natuurexploratie.be verplicht. Gratis voor leden Natuurexploratie. Andere deelnemers 2,50 euro en max. 5,00 euro/gezin. Kinderen onder de 12 jaar gratis. Voor niet-leden voorafbetaling deelnameprijs door storting op rekening verplicht (zie info website).