De gemeenteraad van donderdag 28 augustus 2025 keurde de samenwerking met het Team Vlaams Bouwmeester goed voor de volledige studieopdracht rond de renovatie en herbestemming van de oude Visserijschool in Heist. Met dit project krijgt deze locatie tussen Kursaalstraat en Noordstraat een nieuwe toekomst als brede jeugdsite, waar jongeren, vrije tijd, opvoedingsondersteuning, jeugdwelzijn en zorg elkaar zullen versterken.
Een dossier met verschillende wendingen
Het traject naar een volwaardige jeugdsite in Heist kende de voorbije jaren verschillende wendingen. Het project startte in 2020 initieel met de zoektocht naar een alternatieve locatie voor de verouderde Korenbloem in Heulebrug en een nieuw thuis voor de Chiro, de gemeentelijke speelpleinwerking en Circus Oranje. Al snel evolueerde het programma naar 365 dagen georganiseerd jeugdwerk, met de integratie van MAAK, een onderkomen voor de Jeugddienst, huiswerkklassen en Vakantieplus. Dit programma dat ten zuiden van de spoorwegberm in de wijk Oostwinkel in Heist gerealiseerd zou worden, werd in 2021-2022 ruimtelijk vorm gegeven door het studiebureau Compagnie-O dat als winnaar uit de Oproep Winvorm-wedstrijd naar voren kwam.
Nieuwbouw Stationsplein te complex en kostelijk
Met de aankoop van het stationsgebouw van Heist in 2022, besliste het gemeentebestuur om het project en de samenwerking met Compagnie-O stop te zetten en de focus te verleggen naar deze nieuwe locatie. Na grondige studies en gesprekken bleek ook dat project uiteindelijk te complex en kostelijk. Zo is vooreerst de footprint van het stationsgebouw te klein (600 m²), waardoor een gestapelde nieuwbouw met vijf bouwlagen noodzakelijk zou zijn, wat de toegankelijkheid en flexibiliteit beperkt. Een realisatie aan het Stationsplein zou ook ten koste gaan van de publieke ruimte en de verbinding in de buurt beperken. De nabijheid van spoor en perron brengt bovendien hoge risico’s met zich mee voor de stabiliteit van het gebouw en de veiligheid van treinreizigers. Een sloop en volledige nieuwbouw zouden ten slotte de investeringskost sterk doen oplopen, met bijkomende risico’s op vertragingen en onvoorziene meerkosten.
Intentieverklaring tussen gemeentebestuur en gemeenschapsonderwijs
De gemeente ging daarom op zoek naar alternatieven. Tijdens deze screening diende zich in mei 2025 bij de intentieverklaring tussen het gemeentebestuur en het gemeenschapsonderwijs een nieuwe opportuniteit voor. De oude Visserijschool, onderdeel van de site ’t Kasteeltje en jarenlang gebruikt door onder meer de Kringwinkel en het Strijkatelier, biedt niet alleen voldoende ruimte, maar ook erfgoedwaarde en een uitstekende ligging. De locatie is ideaal om een bruisende plek voor jeugd en gezinnen uit te bouwen. Het gemeentebestuur organiseerde verkennende gesprekken met het gemeenschapsonderwijs over o.a. het voorkooprecht aan schattingsbedrag en met het Agentschap Onroerend Erfgoed in functie van de bestaande erfgoedwaarden. In het college van 4 juli 2025 werd beslist om voor de realisatie van een nieuwe jeugdsite de piste van het treinstation definitief te verlaten en resoluut te kiezen voor de site van de voormalige visserijschool.
Een brede jeugdsite met Huis van het Kind
Het nieuwe plan gaat verder dan alleen maar lokalen voor jeugdverenigingen. De site wordt ontwikkeld als een 365-dagenplek voor jeugdwerk, met onder meer ruimte voor Chiro, speelpleinwerking, MAAK, de jeugddienst en Vakantieplus. Nieuw is dat ook het Huis van het Kind (met o.a. Lokaal Overleg en Loket Kinderopvang, Eerstelijnspsychologische Zorg, Therapeuten voor Jongeren, De Sleutel, Kind & Gezin, Speel-o-theek De Wip, huiswerkklassen...) een fysieke plek krijgt binnen de site. Daarnaast krijgt ook de Koninklijke Harmonie St.-Cecilia Heist een onderkomen. Zo ontstaat een unieke kruisbestuiving tussen vrijetijdsbeleving voor kinderen, jongeren en volwassenen, opvoedingsondersteuning, jeugdzorg en –welzijn, een echte investering in de toekomst van kinderen, jongeren en gezinnen in Heist.
Diverse voordelen
De site van de voormalige visserijschool biedt als nieuwe jeugdsite diverse voordelen ten opzichte van de locatie aan het Stationsplein. De locatie is vooreerst een veilige en toegankelijke omgeving, zonder conflicten met spoorinfrastructuur. Het domein ligt in het centrum van Heist, nabij scholen speelpleinen en de gemeenschapsvoorzieningen in Hoost op de markt van Heist en op wandelafstand van het Koudekerkepark. Verder bieden de gebouwen voldoende ruimte. De huidige vloeroppervlakte bedraagt ongeveer 1.500 m², met uitbreidingsmogelijkheden tot 1.000 m². Het historische karakter en erfgoedwaarde van ‘t Kasteeltje blijven op deze manier gegarandeerd en krijgen daarenboven nog eens een maatschappelijke rol met kwaliteitsvolle uitstraling. Dit renovatieproject (ruw geraamd op ongeveer 6 miljoen euro exc. btw en erelonen) zorgt ook voor een meer beheersbare investering dan een volledige nieuwbouw aan het station.
Open Oproep via de Vlaamse Bouwmeester
Om dit ambitieuze project kwaliteitsvol te realiseren, wordt beroep gedaan op de Open Oproep van de Vlaamse Bouwmeester. Via deze procedure worden toonaangevende ontwerpteams geselecteerd die een ontwerpvisie uitwerken. Vier ontwerpteams zullen hun voorstel mogen indienen.
De planning ziet er als volgt uit:
• oktober 2025: bekendmaking van de opdracht
• december 2025: einde kandidaatstelling
• mei 2026: selectie en voorstelling ontwerpvoorstellen
• 2027: indienen omgevingsvergunning
• voorjaar 2028: geplande start van de werken
Een toekomstgerichte investering
Burgemeester Cathy Coudyser benadrukt: “Met dit project bouwen we niet alleen aan stenen, maar vooral aan kansen om kinderen, ouders en welzijns- of opvoedingsondersteunende organisaties samen te brengen, te verbinden en te versterken in hartje Heist.”
Schepen van Jeugd en Welzijn, Fabienne Maes, vult aan: “De koppeling tussen vrije tijdsbeleving en talentontwikkeling voor kinderen en jongeren met het Huis van het Kind als plaats voor opvoedingsondersteuning en jeugdzorg maakt deze site uniek. Niet alleen worden de jeugdactiviteiten in Heist uitgebreider, hier bundelen we ook krachten om àlle kinderen, jongeren en hun ouders, zonder onderscheid, te begeleiden op maat en hen de nodige ondersteuning te bieden. Door ruimtes meervoudig te gebruiken, wordt alle dienstverlening geoptimaliseerd. Wanneer je kinderen met een andere achtergrond (cultureel, taal, sociaal) wil bereiken, is het belangrijk dat je niet alleen denkt aan bereiken maar ook aan verbinding en vertrouwen. We hebben goeie ideeën rond inclusie en diversiteit maar de toeleiding naar deze initiatieven is vaak onvoldoende. Dit is een mooi verhaal van samenwerking en inclusie in een veilige, warme en speelse omgeving waar talenten tot bloei kunnen komen en drempels worden weggewerkt.”
Met de goedkeuring van de samenwerking met de Vlaamse Bouwmeester zet Knokke-Heist een grote stap naar de realisatie van deze brede jeugdsite, die Heist en de hele gemeente mee toekomstbestendig maakt.